﷽

Bismilahi Rrahmâni Rrahîm 

1. 

Për fijen e emnit Tond mbahna 

edhe pse në katër me ndanë 

në at ditë qi gjymtyrët i la mbrapa 

ajo fije kom me kon.

2. 

Kurgjo s'ka çka ndodhë 

kurgjo e vërtetë s'ka me kon 

hiç asgja s'duhet me kon unë 

as ti kërkush s'ke me kon.

3. 

Dhimtë e ndjera ndjeki 

edhe lutjet ua ndigjo 

kqyr sa ah-e i ahoj për veti 

e me Zotin flokët numro.

4. 

Yjet t'jonë dritë e kambëve 

çka muj une me bo? 

Çkado qi m'hyn mrena syve 

asht nji hiç nëse Ti s'o.

5. 

Prej tan arteve asht veç njo 

njo qi hiç s'e di. 

Tona shkencat i heshtë ajo 

hiçin e bon me ndri'.

6. 

Nji ngjyrë e jotja prej alltani 

n'hak s'ka ngjashmëri, 

as shigjetat e syve t'tu 

e as flokët e tu të zi.

7. 

Me kon ktu asht me u fikë 

e vdekjen me e dëshmu 

me e pa qi çdo menim për ty 

asht frymë e mbramë për mu.

8. 

As poet e as kafshë 

as inson s'jom un 

hiç asgja qi krejt e shohin 

pos nji hiç jom un.

9. 

Ka qi m'shajnë që t'due ty 

une i keshi e i përçmoj; 

e do n'hava m'çojnë që t'due ty 

a qi kom lé unë vajtoj.

10. 

Ay shikim qi flutrat i bon flakë 

njiherë s'do me m'kqyr mu. 

E zymtë asht kufoma qi m'rrin varë 

i shtrembruem ai dru.

11. 

Përmbi mal t'kom pa ty 

e mu n'det, n'thellësi 

nër oqean t'kom ndi ty 

e n'maje t'majes, n'naltsi.

12. 

Me at shikim t'paqë e plot dashni 

Dosti krejt dostat m'i ka largu 

ajo e folme e heshtun e atij fytyrë ambli 

ton librat i bon me u shu.

13. 

Mungesa e ashkit n'kit dyjé 

asht për faj tem e tondin - 

at zemër mal e hap për té 

në abisin e zamanit.

14. 

Poeti ma i keq ndojherë me kon 

asht andrra jem e vetme. 

N'dështofsha a ka kush qi m'kallxon 

a ka kush me ma ni at t'britme.

15. 

Kurgjo s'ka me e vjedh emrin tond prej meje 

e as me e nxi shkëlqimin e saj, 

ton gjanat tjera të kësaj t'folmjeje 

asht budallallëk me rrajë.

16. 

Sa e lodhun bukurie duhet me kenë 

qi me fillu me u end këtu, 

me e ngrohë kit sexhade t'pikt me venë 

e flokët e mia pakrahu.

17. 

Krejt çka m'ka mbetë prej kësaj jete 

prej qi i kom pa sytë e tu 

m'varet në ato rrokje 

të aheve kurthu.

18. 

Me e mbrri funin e krejt funeve 

asht qëllim i njerit n'jetë 

me u bo çka jem kon pa kon 

krejt përtej nefsit t'vet.

19. 

Me ra kaq shumë n'voetje 

nuk asht hiç e urtë 

pos lotve s'po kom çare 

edhe me i ndjek syt' tut.

20. 

I vetmi haxh asht udha e zemrës 

e udha jem kjo qeli. 

Guri i zi qi ra prej qiellës 

për n'xhehnem asht tu pri.

21. 

Jeta o për at qi sun e banë 

për at qi për çdo frymë vdes, 

për at qi ligshtimi nuk e rrzon 

nëpër kët luginë t'vdekjes.

22. 

Baresha qi ktyne shkëmbinjve u afrohet 

s'din gja për dhimtë e mia, 

qysh prej pshertimave dielli m'njolloset 

pse n'dashni s'koti bijnë njerëzia?

23. 

N'pluhun t'ksaj shpelle - paqë 

sikur bora tash 

në errësinën e këtij varri - ashk 

si tingull rimash.

24. 

Harro qi e ke pa Ikballin ktu, 

si nji varr kaloje ti 

veç qashtu mundesh me m'taku 

në at Ditë Kijameti.

25. 

Me kon pa ty asht xhehnem 

e me ty asht 'dekë 

dyjat përnjiherë o jeta jem 

me edhe pa frymë me mbetë.

26. 

Mos vet çka duhet me bo me kta 

kurrë mos hy n'at lojë. 

Mos e ndiq at sferë ku lindja 

edhe vdekja asht njisoj.

27. 

O shpirt, nëpër kit urë t'ngushtë 

pse sorollatesh n'përhumbje? 

Udha asht e drejtë, jo e largtë 

e shpia mas ksaj kreshte.

28. 

E pshtyej e e mallkoj at ditë 

kur e pash veten tem! 

E qi kurrë mo s'ti pash sytë 

në asni zamon, në asni ven.

29. 

Çka m'shtini me e ec kit udhë t'vetmueme 

kurrë s'kom me i ra n'fije. 

Ku asht funi i ksaj udhe 

e musht me t'fshehtat mjerime?

30. 

I ndam n'zero prej asaj flakërime 

qi del prej syve t'tu, 

u bona lloj pëshpërime 

e ah qi kush s'e ka ah-u.

31. 

Shigjeta e ngulitun n'zemër 

asht krejt çka po muj shijoj, 

në ditën kur m'zune n'pritë 

për bërllog xheneti shkoj.

32. 

Buke e zgjedhun - të idhtat vargje 

therrat e saja t'ambla i ha, 

si nji dhi nëpër shkamb gelçere 

për mish kurban me u ba.

33. 

Mos t'kisha mujt me t'mendue ty 

nashta jeta kish vazhdu, 

o asht edhe ma e pamundun kjo 

sesa me jetu.

34. 

Hipokrizinë urdhën e kom 

ligj gjynahin e pandalun 

deka si t'shthurun ka me m'zon 

në afsh për Dostin, i përhumbun.

35. 

Moti m'ka lon ai, 

qi për to dyjén e kom braktisë 

i humbun mu n'shkreti' 

deti po m'përmbysë.

36. 

Tona fete jonë herezi, 

e çdo inson shejton, 

kush s'dijti me ja qit nji vijë 

t'mirës e t'keqes n'mejdon.

37. 

Gjaku martireve iu asht tha 

edhe eshtnat dhé i kanë tash 

pa mirësi, bota ka marr kah 

n'zemratë lakmi e edhe epsh.

38. 

Prej flakëve t'ashkit i zjarrmuem 

pluhni gjak-zi m'rrjedh n'vajtim. 

Shkrumbi i mbetun prej jetës t'pagzuem' 

m'asht ma i ambli ushqim.

39. 

Udha e Hakit asht përmes dëshprimit 

mu kah goja e xhehnemit, 

e jo n'ymyd pasunisë a dëfrimit 

as në jetë t'mirëqenit.

40. 

Kto gjymtyrë, t'vdekuna si baltë e tham', 

e flokët m'i rrjedh pluhuni 

Mendja t'kish thonë qi jom sulltan 

kur syni jem t'kish kqyr ty.

41. 

Universit besë s'duhet me i zan 

hiqu besimit n'zot a n'vete. 

Lej krejt çka ty t'lajnë 

e kqyr çka po t'jetke.

42. 

Un rrnoj për ato qi m'vret mu 

për ato qi s'pari 'ah' kom ba 

në bebzat e tua me u pasqyru 

direkt vetvrasje asht me ba.

43. 

N'at moment qi lotët m'i ke përqeshë 

dëshpërimet e mia hupen. 

Oqeani u fundos e hana e zezë 

për toke u hudhën.

44. 

Tona gjanat qi m'sillen kreje 

tonat i urrej. 

Ikballi asht nji hije e keqe 

as i vdekun as në jetë.

45. 

Lotët që për mikesha i pata 

edhe ato mue m'lan, 

kush s'e din se pse u ba kjo 

pse valët detin lanë.

46. 

S'pari hiqma kryt, t'lutna 

prej frige masnej ik. 

Ikball, ep besën qi s'ki me ik ma 

kur t'afrohet ashiku yt.

47. 

Misteri i Hakut 

nuk ka me u kuptu 

se kjo peme jete qi rrjedh me gjakun 

prej druni s'u maru.

48. 

Sabah akshom n'emër tond frymoj 

si ajër ai emër yti. 

Formën ta shijoj e te kambët t'vajtoj 

tam sikur me pas kon aty ti.

49. 

Kjo udhë e pa skej, si fund 

ka at qi kurrë s'u nisë 

atëherë kur vdekja t'lindë 

në mes njerëzisë.

50. 

Në qetinë e sabahit 

deka m'u afru, 

qishtu afër si ti m'nejti 

përmbi at dru.

51. 

Kur era e menimeve frymon 

mes për mes degëve t'ksaj andrre, 

në qetësinë e emrit tond 

nij nji pëshpërimë e nji britme.

52. 

S'po di gja prej ksaj dyjeje 

pos qi une e myti ashkin tem. 

Me çdo mendim të vetes teme 

des për Ato përtej.

53. 

Afshi jonë asht nji provë e qartë qi 

jena bo me dek 

po apet kish me kon prej ashki 

sy m'sy me u prek.

54. 

Kaderit t'Zotit s'un i ik 

s'ka udhë pos ktij fati. 

Abisi i zamanit nuk vjen frik 

e as për së voni.

55. 

Edhe t'vrasin edhe t'ngjallnojnë 

ata sy çpues t'Dostit, 

njo kah njo varrt i shërojnë 

tu i çel me anë t'briskit.

56. 

Mungesa jote asht tu m'vra 

arsyen po ma humb. 

Ashki i paaftë për me t'ba 

t'mërzitun a t'lumnuem.

57. 

Ton ditën vuj pa fjalë 

as takatë me fol s'kom. 

I dobtë si mos ma keq 

kush s'më sheh, menon qi jom.

58. 

Zilet e zemrës të m'ishin ni 

krejt n'heshtje kishin ra. 

Paqë kish pas prej atij tingulli 

edhe dhunë s'kish pas ma.

59. 

Fjalët e mia gjak rrjedhin 

prej penës fontanë. 

E vërteta asht qi lott m'rrjedhin 

prej nji vrime pa kohë a ven.

60. 

Pëshpëritja e ashkit ndër damart e mi 

zemrën ma ka djeg, 

ajo jehonë që n'mu hala asht tu u ndi 

asht ma e vogël se nji pjesë.

61. 

Qaj Dosti i njojtë qi m'sheh 

n'çdo frymë tu mbyt veten, 

s'do me ni për gjuhën tem 

qi asht lutje për vdekjen.

62. 

Tu u zjarrmu në flakët e ziqrit 

bërtas pa asnji za, 

kush t'msheh thotë tu ma drejtue gishtin 

kqyr Ikballi ku ka ra.

63. 

Trupi, shpirti e mendja kanë dek 

jeta jem asht kufomë, 

kto e di prej Dashnisë shyqyr 

qi kohë-hapsirë përthekon.

64. 

Çdo mulla asht nji rrenc 

çdo dervish hajduk. 

Allahi mërzinë në zemra u shtoftë 

e edhe krytë ua kputt'.

65. 

Kaq i humbun n'zjarrminë e ashkit 

e kaq larg prej bregu me kon, 

asht gjendje tepër me u çuditë 

si nji lavire n'dashni me kon.

66. 

Puna e ashikut asht me vujtë 

e kurrë mos me u anku, 

me bo hizmet pa u lëkundë 

e kurrë pa ndalu.

67. 

Me u knaqë me dostat e atij Dosti 

s'u shkrue për Ikballin, 

po me fantazmat e pafeve rri 

me monkt qi presin pa ua ni zanin.

68. 

Çka do qi t'boj a t'ndij 

t'flas a t'menoj, 

s'ka shancë paqe me ni 

a luftën larg ta maj.

69. 

Kto fjalë e vargje s'jon për mu 

as për ty kjo dhimtë, 

sa herë qi lule kapin duert e tu 

sytë e mi mbjellin shinë.

70. 

Shtatëdhjet hyritë i shes per ty 

për ty krejt i la, 

të tona që m'i jep ti - 

veç nji pshertimë me u ba.

71. 

Në pazhurmën e tmerrit t'natës 

kur vet jetën e mori gjumi 

shpirti m'briti për trupin tond 

atëherë në krevat u fute ti.

72. 

Kushdo që i ndin mendimet e mia 

e sheh përtej ktyne koncepteve, 

asht lirue prej normave 

e bekue për jetë të jetëve.

73. 

E patolerueshme e sotmja u bo

për shkak të nji zakoni.

Thuj përsëritjes boll mo

e nis e kce si lepuri.

74. 

Zoti s'o zot nëse ai 

s'bon qi tash ti me u shfaqë - 

qishtu e lo veten teme me nji 

'Ah' qi ton sferat i çanë.

75. 

Poezia s'o ashk 

e as ashki poezi 

ama fryti i tyne asht i përbashktë 

gjendje: pa mue pa ty.

76. 

Unë prehna n'kujtimin për ty 

edhe zjarrmoj për emrin Tond. 

Çka kom me gjetë në kët zjarrmi 

e çka mrena n'kët flakë.

77. 

Çeli sytë - kqyr veten ku je 

kjo dritë s'asht e ndritshme. 

Yjet jon t'zbehtë, e qiejt e imtë 

edhe dita asht prej nate.

78. 

Për heshtjen e Dashnisë 

mos u anko. 

Asht ushqim, pije e shpi 

e zingjirë për kryet ton.

79. 

Për kit botë mos u mundo 

kurgjo mos bo ma, 

ulu edhe ndije mërzinë 

që ti je hala.

80. 

Pemë e jetës asht kjo shpinë, 

fryti i saj i idhtë - kjo gjuhë 

e ambëlsueme në nji hu qi m'grryen 

e në nji nej mbon mu.

81. 

Mos e përdorë e gzo ket jetë 

as mos e vazhdo, 

kurrë s'je kon i dobtë, e asnjiherë 

i fortë s'ke asnjo.

82. 

Dhimtë menimi,

munim malli e varrë vullneti

ilaç i vetëm për kit voetje 

asht ma shumë voetje me pas njeri.

83. 

Gabim asht me deshtë kshtu, 

e damshme me jetu n'kit ferr, 

ama prap asht prova e vetme 

që gjithçka asht në ven.

84. 

N'mes mali e abisi 

Ikballit thatë i rrin varri. 

Kjo lindje prej saj m'vodhi 

e udhën e zymtë ma boni.

85. 

Tym i nji shpirti trupi m'o 

qi o tu u djeg n'xhehnem. 

E shpirti yt asht ku kom ra 

gropë e mushun me zjerm.

86. 

Me çdo frymë hiç dorë 

prej afshit t'rrem, 

zveshu e drejt zjarrit vazhdo 

n'secilin moment.

87. 

Fjalt e tua jon venë për mu 

dehje e keshmja jote e ambël, 

qi kom me t'pa ty pak me mendu 

pse ma bon mendjen akull?

88. 

Udha e dervishit asht shtru 

përplot gjamba t'helmuem. 

Çare s'ka pos butësisht me vazhdu 

ai qi prej vetes asht i përçmuem.

89. 

Ton detnat e andrrave i fluturoj për ty 

tona qiellnat i notoj, e 

s'ka kun qi shfaqesh ti 

as në sytë e tu bile.

90. 

Me zemrën teme trumcakët 

e mijtë me trunin tem - ushqej. 

A edhe fytin tem n'e gjetshe 

macet me ta ushqej.

91. 

Prej ashkit i lënduem e pa derman 

hala dërdëllis un. 

Ama s'jom une qi po flas 

po gjuha e kres' t'kputun.

92. 

Hiq dorë prej asaj veteje 

bashkë me çdo lloj kuptimi. 

Hy mes për mes asaj vele 

thellë mrena çdo syreti.

93. 

Qaj qi qitash po 

t'përshpëritë në zemër ty, 

kurrë s'u kon as s'ka me kon 

diku n'art a në natyrë.

94. 

Ne ditën kur Ikballi provon që 

s'ka kurgjo pos Zotit, 

qajo e vërtetë qiellin ka me ngjyrosë me 

gjakun e Hallaxhit.

95. 

Krejt voetja e malli për ato

qi e jap jetën tem, 

pak, edhe ma pak se grimca 

kallxohet në synin tem.

96. 

Me nji t'pime prej kupës s'hiçit 

tona vjet't i mohoj. 

Tona planet e Zotit, natyrës a njerit 

në nji lot i shpërboj.

97. 

O larg sa pafundsia i jom unë 

shumë larg prej qëllimit, 

Ikballi s'ka me mbrri at fun 

kini rahmet për shpirtin e t'mjerit.

98. 

N'ashk me kon s'asht prej vullnetit 

po prej tjetër kujt në mu, 

kjo anije vet po e gjuen kit 

trup në det diku.

99. 

Hija jote edhe njiherë le t'shtrihet 

mbi këtë zemër qi o tu tymue, 

edhe njiherë në flakë do ndizet 

e edhe ka me u coptue.

100. 

Piklën e venës qi e kom shiju 

e lotin e këtij afshi, 

përmbytja prej tyne asht shkru 

kështu e paska ky lloj zjarri.

101. 

I prisht në mendje, zemër thyem 

përplot pleshta e kaos o Ikballi - 

ai veten tash ka nis me ndërtuem 

si fole për zog xheneti. 

• Nji përkthim modest i The lost couplets of Pir Iqbal the impaled, përkthim i Adrian Xavier (me siguri emër anonim)

• Përkthyem në vjetin 2020. 

• Në parathanien e librit aludohet se Pir Ikballi ka kenë shqiptarë dhe përkthimi në anglishte asht prej dyvargjeve të humbuna të tijat në gjuhën shqipe.